PrEP

9 vragen over PrEP gebruik

02 december 2023

Wat is PrEP?

PrEP, Pre-Expositie Profylaxe, is een antiretrovirale therapie voor de preventie van hiv. Je gebruikt medicijnen (meestal een combinatie van tenofovir en emtricitabine) die ervoor zorgen dat het hiv-virus zich niet kan gaan ontwikkelen in jouw lichaam wanneer je ermee in aanraking komt. 

PrEP is een zeer effectieve methode om het oplopen van een HIV- infectie  te voorkomen.


Wie mogen PrEP gebruiken?

PrEP is bedoeld voor iedereen die een hoog risico loopt om met hiv besmet te worden. We denken hierbij aan

  • mannen die seks hebben met mannen (MSM)
  • vrouwen en transgenderpersonen die seks hebben met MSM mannen
  • sekswerkers
  • personen die seks hebben met mensen uit hiv- endemische gebieden


Echter: iedereen die vraagt om PrEP dient serieus genomen te worden in deze aanvraag, en dient te mogelijkheid te krijgen om de zorgen te bespreken en eventueel te starten met PrEP. 


Is PrEP effectief?

PrEP is zeef effectief. Het beschermt beter dan condooms. Je moet het echter wel op de goede manier gebruiken. Als je je tabletten vergeet in te nemen, kun je wel met hiv besmet worden. Bij correct gebruik is de kans op een hiv besmetting vrijwel nihil. 


PrEP mag sinds 2018 in Nederland voorgeschreven worden. We hebben sindsdien een grote daling gezien van het aantal nieuwe hiv-besmettingen onder MSM mannen.  


Helaas zijn de wachttijden bij de GGD lang, soms zelfs jaren, en willen niet alle huisartsen PrEP voorschrijven. Het is schrijnend dat mensen die willen starten met PrEP, nog voor ze hiertoe de mogelijkheid krijgen, hiv oplopen.


Heeft PrEP bijwerkingen?

Prep wordt meestal goed verdragen.  In ongeveer 30% van de gevallen ontstaan bijwerkingen, maar deze zijn meestal mild, en verdwijnen ook vaak na enkele dagen tot weken weer.


De bijwerkingen die soms beschreven worden zijn:

  • hoofdpijn
  • maag-darmklachten
  • levendige dromen


Incidenteel is dit een reden om te stoppen met het gebruik, of om het gebruik aan te passen. 


Ook kan PrEP soms een negatieve werking op je nierfunctie hebben. Dit is ook de reden dat bij het eerste consult je nierfunctie getest wordt. Als je nierfunctie door de PrEP achteruit zou gaan, is dit omkeerbaar bij het stoppen met PrEP. 


Zijn er contra indicaties voor het gebruik van PrEP?

Wanneer jij al besmet bent met hiv mag je geen PrEP gebruiken. De hiv kan dan resistent worden voor de anti-hiv middelen. Dat is ook waarom het zo belangrijk is om bij de start op hiv te testen, en ook een paar keer per jaar te checken of er niets is mis gegaan.


Verder kan een ernstige nierfunctie stoornis een reden zijn om geen PrEP te gaan gebruiken. 

Je nierfunctie zal echter niet direct achteruit gaan, en ook het ontwikkelen van resistentie gaan niet in een paar dagen. Daarom mag je direct met PrEP starten, nog voor de uitslagen van de ‘intake-testen’ bekend zijn. 


Gebruik jij medicatie die schadelijk is voor je nieren, dan kan het ook zijn dat het gebruik van PrEP afgeraden wordt. 


Als jij PrEP gebruikt, kun je beter geen NSAID’s gebruiken (ibuprofen e.d.) Dit ook in verband met schade aan je nieren.


Er is geen interactie tussen alcohol/drugs en PrEP, en ook niet met partydrugs. Dit kun je dus gewoon samen gebruiken als je dat wilt.


Hoe gebruik je PrEP?

Je kunt PrEP op 2 verschillende manieren gebruiken. Dit kan ook per periode gewisseld worden.


  • dagelijks gebruik. 

Als jij regelmatig hoog risico contacten hebt, is dit vaak de handigste methode. Je slikt dagelijks 1 tablet, rond hetzelfde tijdstip. 


Als je je tabletten trouw inneemt, loopt je vrijwel geen kans om met hiv besmet te worden.

Voor mensen met een (neo)vagina, is dit de enige gebruiksmogelijkheid. Zij dienen eerst 7 dagen PrEP te slikken, voordat zij voldoende beschermd zijn tegen hiv. 


  • intermitterend gebruik

Heb jij meer ‘planbare’ seks, en loop je alleen af en toe een hoog risico, dan kan intermitterend gebruik van PrEP een goede optie voor jou zijn. Je neemt dan 24-2 uur voor de seks 2 tabletten in, en 24 en 48 uur daarna nogmaals 1 tablet. Heb je in die tijd nog een keer onveilige seks, dan ga je door met om de 24 uur PrEP slikken tot 2x na je laatste risico contact.

Let op: deze methode is niet bruikbaar als je een (neo)vagina hebt.


Wat als je een pil vergeten bent?

Als je dagelijks PrEP gebruikt, en je zou een keer een dag missen is er hoogstwaarschijnlijk niet zoveel aan de hand.


Anders is dit bij intermitterend gebruik: indien je bij intermitterend gebruik meer dan 12 uur  te laat bent met de PrEP, en je hebt een onveilig contact gehad, dan dien je bij de EHBO of GGD PEP te regelen im te voorkomen dat je alsnog een hiv besmetting oploopt 


Hoe kun je weer stoppen met PrEP gebruik?

Het is belangrijk dat de PreP lang genoeg in je lichaam zit na de laatste keer seks, om een hiv-besmetting te voorkomen.


Als je seks in je anus hebt gehad, slik je de PrEP nog 2 dagen na je laatste onveilige contact.

Wanneer je seks in je (neo)vagina hebt gehad moet je langer doorgaan met de PrEP. Je slikt dan nog 7 dagen door na de laatste keer seks.



Hoe kom ik aan PrEP?

PrEP medicatie kun je op recept bij de apotheek halen. Let goed op het verschil in kosten tussen de verschillende apotheken. Meestal kosten 30 tabletten ongeveer €30, maar bij sommige apotheken is het minder, en bij andere apotheken kan het wel het dubbele zijn. Op prepnu.nl kun je de prijzen vergelijken. Je betaalt de tabletten zelf. Deze worden niet vergoed. Het recept krijg je via de GGD, via de huisarts, of via een kliniek als SoaZorg. Je moet voor je gaat starten getest worden op hiv, op andere soa’s, en ook je nierfunctie wordt gecontroleerd. Bij de GGD is dit gratis. Hier zijn echter zeer lange wachtlijsten voor. Bij de huisarts gaan de kosten van je eigen risico af. Bij privé-klinieken als SoaZorg betaal je de kosten zelf, en kun je direct terecht.


Wil jij meer weten over de mogelijkheden en kosten voor PrEP bij SoaZorg, klik dan op onderstaande button.

Afspraak maken bij SoaZorg