10 weetjes over SOA’S die je nog niet wist

SOA’s, seksueel overdraagbare aandoeningen, zijn een onderwerp waar niet iedereen gemakkelijk over praat. Voor sommige mensen ligt er zelfs een taboe op. Als je er in je directe omgeving nooit iets over hoort of wanneer je het zelf ongemakkelijk vindt om erover te praten, dan is de kans groot dat je niet zoveel over SOA’s weet. Dat is jammer, want het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over SOA’s. In dit artikel daarom tien weetjes over SOA’s, om je kennis bij te schaven. 

1. Je kunt een SOA ook krijgen door orale seks 

Laten we maar meteen met de deur in huis vallen: orale seks verkiezen boven penetratie garandeert zeker niet dat je geen SOA oploopt. Want ook door orale onbeschermde seks is de kans op een SOA gewoon aanwezig. Bij orale seks kun je jezelf beschermen met een beflapje of net als bij penetratie met een condoom. Deze twee beschermingsmiddelen zorgen er voor dat er geen direct contact is met de slijmvliezen en een SOA niet overgedragen kan worden.

2. Besmet met een SOA zonder symptomen

Wist je dat je besmet kunt zijn met een SOA zonder symptomen te hebben? Veel mensen weten daardoor helemaal niet dat ze een SOA hebben, waardoor ze het onwetend verspreiden. Heb je zelf geen symptomen maar krijg je van een bedpartner te horen dat deze een SOA heeft ontdekt bij zichzelf? Laat je dan tóch testen. Als je bedpartner positief is getest op een SOA, is de kans groot dat jij ook besmet bent geraakt. En daar wil je op tijd achter komen om nare gevolgen te voorkomen.

3. Virus, bacterie of beestjes!

Niet alle SOA’s nemen de vorm aan van een virus of een bacterie. Wat dacht je van schaamluis en schurft? Schurft wordt veroorzaakt door een mijt die met het blote oog lastig te zien is. De mijt graaft als het ware gangetjes in de huid en laat uitwerpselen achter. Dit irriteert de huid en zorgt voor jeuk. Het is gelukkig gemakkelijk te behandelen met een crème, maar de behandeling kan soms een lange tijd duren. Schaamluis is wel zichtbaar met het blote oog en bevindt zich in het haar rond de penis, vagina en anus. Het kan ook voorkomen op gezichtshaar zoals je wimpers of in een baard. De luis veroorzaakt jeuk en is net als schurft te bestrijden met een crème. 

4. SOA’s overdragen via handdoeken en beddengoed 

Ondanks dat de meeste SOA’s alleen overdraagbaar zijn door onbeschermd seksueel contact, zijn er een aantal uitzonderingen. Schurft, schaamluis en genitale wratten kunnen ook via besmette stoffen overgedragen worden, zoals handdoeken en beddengoed. Gebruik daarom nooit zomaar de handdoek van iemand die je niet kent of vertrouwt en kruip niet zomaar in elk bed. Ook ondergoed en badkleding kunnen voor overdracht zorgen. 

5. SOA’s kun je oplopen via het bloed

Je kunt ook een SOA oplopen wanneer jouw bloed in aanraking komt met besmet bloed. Hepatitis B, HIV en Hepatitis C zijn SOA’s die je kunt oplopen doordat je bloed in contact is gekomen met geïnfecteerd bloed. Dit kan gebeuren als er een besmette naald wordt gebruikt bij het zetten van een piercing of een tatoeage. Een professional zal altijd een steriele naald gebruiken, dus loop niet zomaar bij iedere shop naar binnen. Ook heroïnegebruikers lopen op deze manier vaak een SOA op.

6. Een SOA test voor zwangere vrouwen

Wanneer een moeder tijdens de zwangerschap besmet is met chlamydia, gonorroe, syfilis, herpes, HIV/aids of hepatitis B, kan dit problemen veroorzaken voor de baby. Daarom wordt elke zwangere vrouw in Nederland getest op SOA’s, zodat er meteen behandeling kan worden ingezet wanneer dat nodig is. Ben je bezig om zwanger te worden? Dan is ook dit een goed moment voor een SOA test.

7. Een SOA via een seksspeeltje

Ook via seksspeeltjes van een ander kun je een SOA oplopen. Maak seksspeeltjes voor gebruik dus altijd goed schoon. Hoe je ze schoonmaakt hangt af van het materiaal van het speeltje, dit is vaak omschreven op de verpakking of in de handleiding. Let ook op hoe je de speeltjes bewaard, het beste is het om ze te bewaren in hun originele verpakking.

8. Val je in een SOA risicogroep?

Helaas zijn er bepaalde groepen mensen in onze samenleving met een hoger risico op het oplopen van een SOA. Het gaat om jongeren onder de 25 jaar, mannen die met mannen seks hebben, sekswerkers en hun klanten en inwoners of bezoekers van landen waar veel SOA’s voorkomen. Uiteraard heb je ook meer kans op een SOA wanneer je veel verschillende bedpartners hebt. Extra goed opletten dus, als je in een van deze risicogroepen valt.

9. De pil beschermt je niet tegen SOA’s

De anticonceptiepil verkleint de kans dat je zwanger wordt aanzienlijk, maar beschermt helaas niet tegen een SOA. Gebruik je de pil en wil je de kans op een SOA behoorlijk verkleinen? Dan is het extra aan te bevelen om óók een condoom en/of beflapje te gebruiken. We noemen dit de ‘Dubble Dutch’ optie.

10. SOA’s zijn vaak te genezen

De meeste SOA’s zijn te genezen (vooral als je er vroeg bij bent), maar dat geldt niet voor alle SOA’s. Denk bijvoorbeeld aan HIV in een vergevorderd stadium, het stadium van HIV dat we aids noemen. Wel kan er medicatie voorgeschreven worden die de klachten milder maken en mogelijk voorkomen dat je de SOA doorgeeft. 

Heb je klachten, krijg je een waarschuwing of heb je onveilig gevreeën met een onbekende? Maak een afspraak voor een SOA test bij de huisarts, GGD of een kliniek zoals SoaZorg Bunnik.